İsrail’de ordu ile hükûmet arasında askerî atamalara ilişkin kriz, Savunma Bakanı Israel Katz‘ın Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir‘i “hükûmet karşıtı danışmalarının tavsiyesiyle” iş yapmakla suçlamasının ardından giderek tırmanıyor.
Gazze Şeridi’nin tamamının işgal edilmesi planına karşı olduğu aktarılan Genelkurmay Başkanı Zamir ile hükümet arasındaki gerilim Gazze kentinin işgali kararının alındığı 7 Ağustos’ta yapılan Güvenlik Kabinesi toplantısındaki tartışmayla gün yüzüne çıkmıştı.
İsrail Savunma Bakanı Katz, yaptığı yazılı açıklamada, Genelkurmay Başkanı Zamir’in hükûmet karşıtı danışmanlarının tavsiyesiyle üzerinde mutabık kaldıkları ordu içindeki atama prosedürlerini değiştirmeye teşebbüs ettiğini ileri sürdü.
Yasalar çerçevesinde albay rütbesi ve üstü terfileri onaylamaya karar veren makamda kendisinin bulunduğunu iddia eden Katz, Genelkurmay Başkanı’nın yalnızca terfi ettirilecek isimleri kendisine önermekle yükümlü olduğunu iddia etti.
Katz’ın iddialarının aksine, İsrail’de Genelkurmay Başkanı’nın askerî atamalar için Savunma Bakanı’nın onayını almasını zorunlu kılan doğrudan bir yasa bulunmuyor.
Ancak 1992’de yayımlanan “Genelkurmay Kararnamesi’ne” göre, albay ve üzeri rütbelere verilecek terfilerde Genelkurmay Başkanı’nın “atama makamı”, Milli Savunma Bakanı’nın ise “onay makamı” olduğu belirtiliyor.
Zamir’in atamaları onaylamayacağı belirtiliyor
Hükümet ile ordu arasındaki atama krizi, Genelkurmay Başkanı Zamir’in, orduda 7 tümen komutanının değiştirilmesi, Zırhlı Birlikler ile Mühendislik kolordularının başına yeni isimler atanması ve diğer üst düzey pozisyonlara yeni isimlerin getirilmesi kararı almasının ardından geldi.
The Jerusalem Post gazetesine konuşan Katz’a yakın bir kaynak, Zamir’in yeniden yapılanma öncesinde Bakanla istişare yürütmediğini, bu nedenle Bakanın atamaları onaylamama kararı aldığını dile getiriyor.
Savunma Bakanı Katz’ın, Zamir’in kendisinin onayını almaksızın atama kararı almasına kamuoyu önünde sert tepki göstermesine yanıt olarak İsrail ordusu da atanan isimleri ve pozisyonlarını kamuoyuna duyurmuştu.
Aşırı sağcı Bakan’dan Zamir’i görevden alın çağrısı
İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Başbakan Binyamin Netanyahu‘ya, askerî danışmanlarını derhal görevden almaması halinde Genelkurmay Başkanı Zamir’i görevden alması çağrısında bulundu.
Ben-Gvir, liderliğini yürüttüğü Yahudi Gücü Partisi’nin Meclis toplantısında yaptığı konuşmada, “Genelkurmay Başkanı’na en yakın kişileri gördüğünüzde, Gazze Şeridi’ni işgal planımıza neden karşı çıktığı açıkça anlaşılıyor.” dedi.
Zamir’in etrafının “teslimiyet yanlısı” isimlerle çevrili olduğunu iddia eden Ben-Gvir, “Eğer Zamir, aşırı sol siyasi yakın çevresini değiştireceğini hemen duyurmazsa, Başbakanı, danışmanlarıyla birlikte siyasi liderliği baltalamaya çalışan biri yerine, zafer için çabalayan bir adayla derhal değiştirmeye çağırıyorum.” ifadelerini kullandı.
İsrail, ana muhalefetinden hükûmete atama krizi eleştirisi
İsrail’de ana muhalefet partisi “Gelecek Var” lideri Yair Lapid, atamaların hükûmet ile ordu arasında krize dönüşmesini eleştirdi.
Lapid, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformunda yaptığı açıklamada, “Bu çılgın hükümet, ordu subaylarının atanması gibi basit bir olayı bile sızıntılar, kavgalar, iftiralar ve gece yarısı açıklamaları olmadan gerçekleştiremiyor.” ifadelerine yer verdi.
Lapid, “Bir ülke böyle yönetilmez, bir ordu böyle yönetilmez.” şeklinde tepki gösterdi.
“Netanyahu ailesi, beni görevden almaya çalışıyor”
İsrail Genelkurmay Başkanı Zamir, Gazze Şeridi’nin tamamının işgal planına karşı olduğu için Başbakan Netanyahu ailesinin kendisini görevden almaya çalıştığına inanıyor.
İsrail basını, Genelkurmay Başkanı Zamir’in ordu içindeki subaylara ve ordu dışındaki bazı üst düzey yetkililere, “Netanyahu ailesinin kendisini görevden almaya çalıştığını” söylediğini yazmıştı.
Zamir’in, askeri ve diğer üst düzey yetkililere “Gazze Şeridi’ne operasyona karşı sergilediğim tutum için Netanyahu ailesi beni hedef alıyor ve beni görevden almak istiyor.” dediği aktarılmıştı.
İsrail, Gazze kentini işgal kararı almıştı
İsrail Güvenlik Kabinesi ise 8 Ağustos’ta bölgenin kuzeyindeki Gazze kentinin işgal edilmesine yönelik plana onay vermişti.
Başbakan Netanyahu ise kabine toplantısı öncesi Fox News’e verdiği röportajda, Gazze Şeridi’nin tamamını işgal etmeyi hedeflediklerini söylemişti.
Ancak kabine toplantısı öncesi basında işgal planına ilişkin yer alan haberlerde, saldırıların aşamalı olarak yapılacağı belirtilmişti.
İşgalin önce Gazze kentinde başlayacağı, saldırıların daha sonra da orta kesimde yer alan Filistinli mültecilerin kaldığı kamplara uzanacağı ifade edilmişti. (AA)
